Wentylacja hybrydowa - teoria i praktyka

Wentylacja hybrydowa to skuteczny sposób na wzmocnienie działania najbardziej rozpowszechnionej wentylacji grawitacyjnej. Zastosowanie urządzeń hybrydowych zapewnia stabilność wymiany powietrza na poziomie systemów wentylacji mechanicznej. Czy zatem nie lepiej jest od razu wykorzystać wentylację mechaniczną? Otóż układ hybrydowy pozwala dalej korzystać z prostoty wentylacji naturalnej i daje możliwość tylko takiej wymiany powietrza, gdy warunki zewnętrzne są wystarczające aby zadziałała ciąg grawitacyjny. Pozwala to znacząco ograniczyć koszty eksploatacji (wydatki na energię elektryczną). To bardzo prosty układ wykorzystujący istniejące elementy w budynku (bez konieczności przerabiania ich). Wystarczy kupić i zamontować nasadę hybrydową na zakończeniu kanału wentylacyjnego, czyli na dachu. Pozostała część instalacji pozostaje bez zmian.

Co to jest wentylacja i dlaczego jest taka ważna

Wentylacja to ciągły proces wymiany powietrza w budynku. Powietrze, które napływa do pomieszczeń zużywa się, tzn. zbiera zanieczyszczenia, zapachy, wzrasta jego wilgotność, czyli staje się dla nas mało komfortowe. Z tego też powodu musimy je ciągle wymieniać na czyste. Zatem wentylacja przebiega etapowo - napływ świeżego powietrza z zewnątrz, jego przepływ przez dom (podcięcia w drzwiach) i usuwanie go kanałami wentylacyjnymi. Wszystko może przebiegać w sposób naturalny, czyli poprzez wymuszenie ruchu powietrza za sprawą grawitacyjnego wyporu termicznego (różnica ciśnień wynikająca z różnej temperatury - ciepłe powietrze wewnątrz budynku ma mniejszą gęstość niż zimne powietrze na zewnątrz) lub z wykorzystaniem sił mechanicznych urządzeń napędzających wymianę powietrza - są to wentylatory lub centrale wentylacyjne. Prawidłowo działająca wentylacja zapewnia komfortowe warunki w budynku. Gdy wymiana powietrza jest nie wystarczająca pojawiają się problemy - pleśń i wilgoć na ścianach, zaduch, zaparowane okna, złe samopoczucie, a nawet różne choroby z alergiami na czele. Taka sytuacja najczęściej pojawia się w starych budynkach poddanych termomodernizacji, gdzie zadbano o wszystkie aspekty - nowoczesna instalacja grzewcza, nowe kable elektryczne, wymiana rur hydraulicznych, a także stolarka okienna o najlepszych parametrach i izolacja wszystkich przegród - wszystkich oprócz wentylacji, która pozostała bez zmian, a jak wiadomo instalacja sama się nie dostosuje do nowych warunków. Musimy to zrobić my.

Sprawdź również >> Sposoby wentylacji w domach i mieszkaniach

Dlaczego wentylacja grawitacyjna jest mało skuteczna

Po pierwsze jest to system uzależniony tylko i wyłącznie od sił natury, którymi nie jesteśmy w stanie sterować, a które są zmienne i trudne do przewidzenia. Jako że lżejszy gaz (ciepłe powietrze) unosi się ponad gaz cięższy (zimne powietrze), w okresie zimowym mamy bardzo sprawny układ grawitacyjnej wymiany powietrza. Jednak, gdy różnica ciśnień jest niewystarczająca pojawiają się problemy - wentylacja przestaje działać. W lecie często posiłkujemy się częstym wietrzeniem, dlatego nie obserwujemy skutków tej nieprawidłowości, ale w okresach przejściowych pojawiają się spore utrudnienia.
 

Na tym jednak lista problemów z wentylacją grawitacyjną się nie kończy. Do częstych przyczyn z obniżeniem skuteczności wymiany powietrza w systemie naturalnym zalicza się:
 

• zbyt krótki przewód kominowy lub o zbyt małej powierzchni przekroju poprzecznego
• wymiana stolarki zewnętrznej na szczelną - brak nawiewu (brak nawiewu to i brak wywiewu)
• odwrócenie ciągu wentylacyjnego w kominie - najczęściej jest to spowodowane wiatrem
• zaklejenie kratek wentylacyjnych

WARTO PRZECZYTAĆ >> Wentylacja decentralna - zasada działania, przegląd oferty rynkowej

Jak wspomagać naturalną wentylację grawitacyjną

Wiatr może zakłócać ciąg wentylacyjny lub stać się naszym sprzymierzeńcem - jeśli wykorzystamy specjalne nasady na zwieńczenie komina wentylacyjnego. Nasady kominowe szczególnie w miejscu o znacznej ekspozycji na wiatr. Powstające podciśnienia po zawietrznej stronie nasady wywołuje ruch powietrza w przewodzie kominowym i wspomaga naturalny ciąg kominowy.
 

Pełną stabilność i niezawodność wentylacji jednak zapewniają tylko urządzenia mechaniczne, czyli wentylatory. Trzeba jednak pamiętać by ich montaż przeprowadzić w oparciu o projekt instalacji, w którym uwzględnione zostaną wszystkie parametry i wymagania budynku. W innym przypadku możemy sobie bardziej zaszkodzić niż pomóc. Również ważne jest pamiętanie, że jeśli decydujemy się na wentylacje mechaniczną to w całym domu - nie można bowiem łączyć wentylacji mechanicznej z grawitacyjną w jednym budynku.

W takim kontekście rozsądnym rozwiązaniem wydaje się wentylacja grawitacyjna, która wspomaga naturalny ciąg tylko, gdy zajdzie taka potrzeba. Wentylacja hybrydowa pozwala działać naturalnym prawom fizyki, a kiedy  nie ma sprzyjających warunków dla zaistnienia prawidłowej wentylacji grawitacyjnej, wspomaga ją za pomocą energii elektrycznej.

Instalacje przyszłości - systemy hybrydowe

Instalacje hybrydowe są nazywane sposobem na łagodne przejście z tradycyjnych metod wykorzystywanych w domu na nowoczesne systemy, które sporo kosztują, a ich eksploatacja często wiąże się z dużym nakładem finansowym. Systemy hybrydowe pozwalają wykorzystać tańsze źródło jeśli jest ono wystarczająco wydajne i wspomóc układ, gdy zajdzie taka potrzeba. Hybrydy najczęściej spotyka się w instalacjach grzewczych, np. ekologiczne źródła czerpiące darmową energię ze środowiska (kolektory słoneczne, pompy ciepła) w połączeniu z tradycyjnym kotłem, gdy warunki pogodowe nie zapewniają wystarczającej mocy. Drugim przykładem jest wentylacja, czyli połączenie grawitacyjnych kanałów z elementami mechanicznymi.

Wentylacja mieszana - korzyści

Połączenie wentylacji naturalnej z mechaniczną sprawia, że grawitacyjna wymiana powietrza nabiera ważnej cechy - możliwe jest regulowanie systemu. To bardzo ważny argument. Sami możemy decydować, czy ilość świeżego powietrza w domu jest wystarczająca, czy potrzebujemy go więcej aby czuć się komfortowo. Do tego dochodzi regulacja za sprawą prostych urządzeń wpiętych w system, które mierzą i reagują na zmianę wilgotności powietrza. Co więcej, wentylacja hybrydowa pozwala korzystać z darmowej wentylacji grawitacyjnej i tylko okresowo wspomagana jest przez urządzenia zasilane prądem.

Wentylacja hybrydowa w praktyce

Jak wiadomo teoria to podstawa, ale dopiero praktyka pokazuje faktyczny stan. Wentylacja hybrydowe w praktyce oznacza konieczność zmierzenia się z kilkom wyzwaniami. Oto kilka z nich:

• definicja wentylacji hybrydowej nie istnieje w polskim prawodawstwie
• jej montaż jest łatwy i bezproblemowy - nie wymaga pozwoleń, dokumentacji itp.
• najczęściej wybierana jest w budynkach już zamieszkanych w celu poprawy kiepsko działającej wentylacji grawitacyjnej - może być stosowana również w budownictwie wielorodzinnym
• na wylocie kanału wentylacyjnego montuje się nasady obrotowe z napędem elektrycznym (wentylatory niskociśnieniowe o specjalnej konstrukcji)
• potrzebne są elementy sterujące pracą wentylatorów
• w wentylacji hybrydowej wykorzystuje się elementy instalacji grawitacyjnej, takie jak kominy, nawiewniki - gdy w domu nie ma tych elementów wentylacja hybrydowe nie będzie działać
• każdy komin wentylacyjny musi być wyposażony w nasadę hybrydową
• koszt instalacji zależy od ilości kominów w domu oraz zastosowanej automatyki (ręczna, programator lub połączenie z systemem domu inteligentnego) - najtańsze nasady można kupić za mniej niż 1000 PLN.
• nasady umieszczone są poza budynkiem, dlatego nie są dokuczliwe dla mieszkańców - nie generują szumu jak wentylatory
• zużycie prądu przez nasady hybrydowe są znacznie mniejsze (silniki o małej mocy - zwykle około 5-10 W) niż przy wentylacji mechanicznej wyciągowej (wentylatory). Do tego nasady nie muszą pracować ciągle, co również wpływa na oszczędności
• zabrania się stosowania nasad na kanałach obsługujących pomieszczenia, w których znajdują się urządzenia gazowe z otwartą komorą spalania
• nasady hybrydowe nie są w pełni zależne od dostawy prądu, co w przypadku awarii sieci nie pozbawi nas wentylacji
• nasady należy poddawać regularnym przeglądom - tak jak systemy kominowe (najlepiej robić to razem).

fot.: Metalplast - nasada WH-20

Nasady hybrydowe - zobacz naszą >> bazę firm

Nasady hybrydowe umożliwiają współdziałanie wentylacji naturalnej oraz mechanicznej. Od nich zależy jakość wentylowanego powietrza oraz koszt eksploatacji danego układu wymiany powietrza.

fot.: Uniwersal - nasady hybrydowe Fenko na dachówkę oraz wentylator typu MAG

Wentylacja hybrydowa w domu - może zaintersuje Cię także:

• Hybrydowy wentylator dachowy Uniwersal MAG-200
• Wentylacja Hybrydowa w budynkach mieszkalnych
• Wentylacja hybrydowa budynków jednorodzinnych

Wentylacja coraz częściej musi spełniać również warunek energooszczedności - przeczytaj koniecznie >> Wentylacja dla domów energooszczędnych