Oświetlenie miejsca pracy przy komputerze

Oświetlenie to bardzo ważny czynnik w pracy, gdzie spędzamy sporą część dnia a siedzenie przed monitorem dodatkowo obciąża nasz wzrok. Każde stanowisko wyposażone w komputer do pracy ciągłej musi spełniać zalecenia normy w zakresie natężenia oświetlenia. Aby praca była wykonywana solidnie i nieobciążała zbytnio naszego wzroku konieczne jest dostosowanie rodzaju padającego światła do specyfiki pracy.

fot.: HSK LEDY - oprawa Draco D-66 to standardowy panel 60x60cm należący do ekonomicznej serii nowoczesnych i wszechstronnych opraw LED

Najlepsze warunki to takie, w których mamy dostęp do światła naturalnego, będącego największym naszym sprzymierzeńcem. Jednak realia w biurach zazwyczaj są zupełnie inne i dlatego w wyborze oświetlenia wato sięgać po źródła światła, które będzie jak najbardziej zbliżone do tego słonecznego. Światło wokół nas ma olbrzymie znaczenie w kwestii zdrowia naszych oczu oraz samopoczucia przekładającego się również na jakość pracy. Światło monitora mocno obciąża wzrok, dlatego nie zaleca się pracy przed monitorem przy zgaszonym świetle.

fot.: Regiolux - oprawa pływająca Kajak

Oświetlenie pomieszczeń z komputerami - przepisy i zalecenia BHP

Jak zawsze w kwestii zaleceń związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy należy kierować się przepisami prawa. W zakresie oświetlenia nadrzędnym dokumentem jest polska norma PN-EN 12464-1:2003 oraz Kodeks Pracy, który w art. 207 § 2 i Rozporządzenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

fot.: ES-SYSTEM - oprawa zwieszana Transparent przy stanowiskach pracy z komputerami

Oświetlenie w pomieszczeniach biurowych - prawidłowe ustawienie źródła światła

Pierwszą ważną decyzją w kwestii oświetlenia jest dobranie odpowiednich lamp i żarówek w sąsiedztwie komputera. Kolejny krok to wybór odpowiedniego rodzaju lamp oraz decyzja w zakresie tego pod jakim kątem powinno padać światło na nasze miejsce pracy i w jakiej odległości znajdować się od twarzy.

Podstawowym parametrem źródła światła na stanowisku pracy jest poziom natężenia oświetlenia, które według przepisów powinien wynosić co najmniej 500 lx. Norma jednak nie precyzuje żadnych dodatkowych zaleceń. Obniżenie wymaganego średniego poziomu natężenia oświetlenia o jeden stopień możliwe jest dla stanowisk, na których praca jest wykonywana w sposób dorywczy i dopuszcza się wówczas wartość 300 lx.

fot.: ES-SYSTEM  - oprawa dostropowa lub montowana na ruszcie Moderna 2 w sali z komputerami

Lampy w okolicy komputerów najlepiej zamontować tak by snop światła padał z góry, w odległości około 30 cm od naszego wzroku. W takim ustawieniu nasze oczy powinny czuć się komfortowo nawet przez kilka godzin. Snop światła powinien być skierowany jednolicie w dół na klawiaturę czy biurko. Pozytywnie na nasz wzrok wpłynie także doświetlenie ściany za monitorem i biurkiem komputera.

Nasze oczy dużo lepiej znoszą ciepłe światło, dlatego właśnie ten typ oświetlenia powinien przeważać w miejscu pracy, a jak wiadomo to oświetlenie jest najważniejszym czynnikiem środowiskowym wpływającym na efektywność pracowników biurowych.

Oświetlenie stanowiska pracy z komputerem - zdrowie i praca w biurze

Jedną z podstawowych zasad urządzania wnętrz jest zachowanie ergonomii. Podobnie jest z miejscem pracy przy komputerze. Dostosowanie odległości do indywidulanych uwarunkowań każdego pracownika to działania prewencyjne w zakresie dbania o zdrowy kręgosłup i wzrok. I tak zaleca się zachowanie właściwej odległości między monitorami poszczególnychpracowników, która powinna wynosić co najmniej 60 centymetrów. Jeśli pracownicy siedzą tyłem do sąsiedniego monitora to odległość ta wzrasta do minimum 80 centymetrów, a między pracownikiem a jego monitorem - 40 centymetrów. Kolejna ważna kwestia to wymiar i jakość samego monitora. Dobrze, żeby był dostatecznie duży i wyposażony w warstwę antyodbiciową albo filtr. Nie bez znaczenia jest również ustawienie monitora, w którym nie może odbijać się w nim światło padające z okna. Dlatego najlepiej by stał bokiem do niego.

W pomieszczeniach z komputerami jednym z ważnych parametrów jest również olśnienie odbiciowe pochodzące od ekranu monitora, na którym widoczne są jaskrawe części opraw oświetleniowych lub okien. Warto by wskaźnik ten w miarę możliwości został ograniczony. W głównej mierze zależy on jednak od własności odbiciowych powierzchni ekranu komputera. Męczący wzrok efekt olśnienia powstaje na skutek zastosowania opraw o zbyt dużej mocy oraz ich niewłaściwej lokalizacji w stosunku do miejsca pracy.

Ograniczenie olśnienia bezpośredniego, którego źródłem są oprawy oświetleniowe i/lub płaszczyzny pomieszczenia możliwe jest w przypadku ograniczenia do 200 cd/m² w kącie 45° licząc od poziomu luminancji średniej oświetlonego sufitu lub opraw. Stąd też konieczność wyboru opraw o odpowiednim kształtowaniu bryły światłości.

Natężenie oświetlenia na stanowisku pracy z komputerem - projektowanie oświetlenia

• nie należy stosować doświetlania komputerowych stanowisk pracy przypadkowymi oprawami oświetlenia miejscowego, gdyż najczęściej powodują one olśnienie bezpośrednie, odbiciowe oraz niewłaściwy rozkład luminancji w polu widzenia (zbyt duży kontrast jaskrawości).
• dopuszcza się stosowanie specjalnych opraw oświetlenia miejscowego przeznaczonych do pracy przy komputerze, mających odpowiednio ukształtowany odbłyśnik i raster w celu ograniczenia olśnienia od oprawy oraz odbić na stanowisku pracy
• dopuszczalne jest stosowanie opraw oświetlenia miejscowego bez rastra, ale o odpowiedniej budowie (odpowiedni kąt ochrony oprawy, regulowany, przegubowy, dość wysoki wysięgnik) zapewniającej ograniczenie olśnienia.

fot.: HSK LEDY - Pegaz to wszechstronna, ekologiczna i wydajna oprawa oświetleniowe zbudowana w technologii LED, zapewniająca stabilną temperaturę barwową i wysokie natężenie oświetlenia

Z racji ogromnego wpływu oświetlenia na samopuczucie, produktywność pracowników oraz długofalowo również ich zdrowie zaleca się by decyzję o doborze oświetlenia w biurze powierzyć specjalistom w tej dziedzinie, którzy przeprowadzą symulacje dla konkretnego pomieszczenia

Zobacz również:

• Dlaczego warto mieć w domu gniazdo komputerowe?