Instalacja odgromowa

Instalacja odgromowa, która wchodzi w skład instalacji elektrycznej domu, odpowiedzialna jest za ochronę obiektu przed porażeniem wynikającym z wyładowań atmosferycznych. Najczęściej instalowana jest w budownictwie mieszkalnym oraz wszędzie tam, gdzie przebywa dużo ludzi.

fot.: Algrom - zagrożenie burzami w naszych szerokościach geograficznych jest coraz większe, dlatego warto zabezpieczyć swoje mienie przed konsekwencjami wynikającymi z uderzenia pioruna

Budowa instalacji odgromowej

Instalacja odgromowa składa się z:

• zwodów, które odpowiadają za bezpośrednie przyjęcie wyładowań piorunowych, które następnie odprowadzane są do ziemi. Umieszcza się je na dachach i ścianach budynków lub na masztach w sąsiedztwie chronionego budynku. Poszczególne zwody łączy się przewodami odprowadzającymi z pozostałymi częściami instalacji odgromowej. Za zwody uznaje się naturalne zewnętrzne elementy konstrukcyjne dachu - maszty anten, wywietrzniki, dźwigary metalowe, zbrojenia żelbetonowe oraz wszelkie części metalowe wystające poza dach. Zwody mogą być również sztucznie wprowadzonymi prętami i przewodami zainstalowanymi pionowo lub poziomo. Zwody sztuczne wykonuje się ze stali nierdzewnej, miedzi lub stali ocynkowanej o minimalnej grubości 6 mm.
• przewodów uziemiających (między przewodami odprowadzającymi a uziomem) i odprowadzających (między zwodami a przewodami uziemiającymi) służących do łączenia poszczególnych elementów instlacji w całość.
• uziomu odpowiedzialnego za odprowadzenie ładunku elektrycznego pochodzącego z pioruna i przechwyconego przez metalowe części instalacji do gruntu. Uziemienie ma postać przewodu, który wykonany jest z przewodnika (naturalne wykorzystanie metalowych części podziemnych, nieizolwanych żelbetonowych fundamentów, metalowych rurociągów wodnych). Zgodnie z prawami fizyki i siłami natury układ uziemowy łączący ciało naelektryzowane z ziemią pozwala na oddnie odpowiedniej liczby ładunków dodatnich dążąc do zobojętnienia elektrycznego. Odprowadzenie do ziemi udarowych prądów wyładowań atmosferycznych chroni budynek i ludzi w nim znajdujących się przed negatywnymi skutkami wyładowań atmosferycznych.
• zacisków probierczych służących do kontroli i pomiaru rezystancji uziomu i ciągłości galwanicznej w części nadziemnej układu.

fot.: Ochrona odgromowa obiektów budowlanych

Cała instalacja ma na celu jak najszybsze przechwycenie i odprowadzenie do gruntu atmosferycznego wyładowania elektrycznego i zapewnienie nam bezpieczeństwo w czasie burzy z wyładowaniami atmosferycznymi.

fot.: Pawbol - elementy instalacji odgromowej

Rodzaje instalacji odgromowej

• instalacja odgromowa pasywna
  
  

Wykorzystuje zwody niskie poziome, w tym zwody boczne, czyli ścienne. Instalacja odgromowa pasywna stanowi sieć przewodów ułożonych otokowo. Jej zadaniem jest połączenie wszystkich metalowych elementów dachu i ścian budynku. Rozprowadzenie takiej instalacji wymaga pokrycia znacznej części dachu, łącznie z kominami i wszelkimi elementami konstrukcyjnymi (załomami). Następnie ze wszystkich stron budynku opuszcza się przewody uziemiające.

fot.: Schemat instalacji odgromowej (źródło: Odgromy.com.pl)

• instalacja odgromowa aktywna
  
  

Wykorzystuje zwody wysokie pionowe, których celem jest ściągnięcie wyładowania na głowicę (kopułę) piorunochronu i odprowadzenie do gruntu. W tym przypadku wystarczy jeden przewód odprowadzający. Taka instalacja zapewnia krótszą drogę przepływu prądu.

Ochrona odgromowa

Piorunochron

Piorunochron (instalacja odgromowa), czyli urządzenie odpowiedzialne za przejęcie i odprowadzenie prądu skumulowanego w piorunie (prądu piorunowego), który uderza w budynek służy ochronie przed pęknięciami i uszkodzeniami konstrukcji architektonicznych, porażeniem prądem oraz pożarem. Ma jeszcze jedno znaczenie - odpowiada za poprawne działanie urządzeń elektronicznych i elektrycznych a także anten dachowych. Ochrona przed indukcją i przepięciami powstającymi w polu elektromagnetycznym w sąsiedztwie (nawet do do 1,5 km) wyładowań ma duże znaczenie. Często w czasie burzy awarii ulegają sprzęty AGD i RTV podłączone do domowej instalacji elektrycznej. Dzieje się tak za sprawą zmiany natężenia prądu w sieci.

fot.: W profilaktyce odgromowej ważne jest by kierować się lokalnymi warunkami topograficznymi oraz meteorologicznymi, a także uwzględnić sąsiedztwo innych zabudowań i wysokich elementów krajobrazu, np. drzew

Instalacja piorunochronna - przepisy

Zmieniający się klimat oraz zwiększenie częstotliwości ekstremalnych zjawisk pogodowych powodują szereg działań mających na celu ochronę i minimalizację ich skutków. Wyładowania atmosferyczne towarzyszące burzom są silne i niosą ze sobą duże zagrożenia. Instalacja odgromowa ma nas przed nimi ochronić. Jednak zgodnie z przepisami nie ma obowiązku instalowania tego typu systemu w domach mieszkalnych.

Prawo budowlane nakłada obowiązek stosowania instalacji odgromowych jedynie w przypadku:

• budynków mieszkalnych w zabudowie rozproszonej wyższych niż 15 metrów i o powierzchni powyżej 500 m²
• budynków mieszkalnych wykonanych lub krytych materiałami łatwopalnymi
• budynków mieszkalnych usytuowanych w miejscach szczególnie narażonych na wyładowania burzowe, np. wzgórza (tzw. wskaźnik zagrożenia piorunowego wyliczany według zasad zawartych w normach).
   

             fot.: Algrom - maszt odgromowy Ingesco           

Systemy odgromowe - koszt

Instalacja odgromowa jest inwestycją na lata. Dodatkowo chroni ona zarówno sam budynek, jak i zgromadzone w nim urządzenia i oczywiście ludzi. Za wykonanie uziemienia do instalcji odrgomowej trzeba zapłacić ok 200-300 złotych za 1 zwód. Dodatkowo należy doliczyć koszt uchwytów i drutów odgromowych, które w zależności od tworzywa i koloru, wahają się w granicach 20-30 zł za metr bieżący.
 

Tabela - kalkulacja kosztów zakupu poszczególnych elementów instalacji odgromowej marki Pawbol dla domu jednorodzinnego

Montaż instalacji systemu odgromowego należy zlecić fachowcom posiadającym odpowiednie uprawnienia. Konieczne będzie wykonanie pomiarów i obliczeń warunkujących właściwą ochronę oraz serwisowanie instalacji. 

Przeczytaj także:

Aktywne instalacje odgromowe w Polsce
Ochrona przeciwprzepięciowa - wybór ograniczników przepięć