Świadectwo energetyczne - obowiązkowe od 28 kwietnia 2023

Na podstawie nowelizacji ustawy o efektywności energetycznej w życie wchodzą duże zmiany dotyczące świadectw energetycznych budynków. Od 28 kwietnia 2023 r. obowiązek posiadania świadectwa energetycznego obejmie więcej właścicieli domów i mieszkań. Budynki mają być kontrolowane pod kątem zgodności z wymaganiami dotyczącymi efektywności energetycznej, a za brak świadectwa energetycznego albo posiadanie niewłaściwego/nieważnego będą grozić kary finansowe.

fot. E.ON Foton

Co to jest świadectwo energetyczne budynku?

Świadectwo charakterystyki energetycznej (albo inaczej certyfikat energetyczny/paszport energetyczny) to dokument, który określa, jakie jest zużycie energii przez budynek. Świadectwo powstaje na podstawie oceny energetycznej budynku. Przy ocenie obliczane jest zapotrzebowanie domu na energię - pod uwagę brane jest zapotrzebowanie na energię wymaganą do:

• ogrzewania,
• wentylacji,
• podgrzania wody użytkowej,
• klimatyzacji,
• oświetlenia.

Świadectwo energetyczne - co się zmienia?

Do tej pory świadectwa obowiązkowo dotyczyły właścicieli budynków nowo wybudowanych - domów i mieszkań - przeznaczonych do sprzedaży od 2009 roku. Nowelizacja rozszerza ten obowiązek od 28 kwietnia. Teraz świadectwo energetyczne muszą mieć budynki powstałe wcześniej. Charakterystyka energetyczna będzie teraz wymagana przy sprzedaży czy wynajmowaniu domu albo mieszkania. Świadectwo będzie przekazywane nowemu właścicielowi w czasie transakcji ze stosowną informacją w akcie notarialnym. Informacja o świadectwie powinna obowiązkowo znaleźć się również w ofercie sprzedaży. Świadectwo musi w tym przypadku dotyczyć konkretnie przedmiotu transakcji - czyli np. mieszkania, a nie całego budynku. Podobnie przy wynajmowaniu nieruchomości do umowy najmu powinna być dołączona kopia charakterystyki energetycznej, a stosowną informację należy uwzględnić już w ogłoszeniu.

Jeśli istniejącego budynku nie ma się zamiaru sprzedawać albo wynajmować, świadectwo charakterystyki energetycznej nie jest wymagane.

Wprowadzone zmiany mają na celu zwiększenie skuteczności działań związanych z poprawą efektywności energetycznej budynków oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. W ten sposób rządzący chcą promować wydajne energetycznie budownictwo i zwiększać świadomość społeczną dotyczącą energooszczędnych rozwiązań w domach i mieszkaniach.

fot.: Brem

Kto wystawia certyfikat energetyczny? Ile to kosztuje?

Świadectwo energetyczne mogą wystawiać jedynie uprawnione osoby, wpisane do rejestru Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Koszt sporządzenia takiego dokumentu wynosi kilkaset złotych (nie przekracza 1000 zł). Koszt ten zależy od tego, jak skomplikowane jest określenie charakterystyki, na co wpływa bryła budynku, wielkość, obecne instalacje, lokalizacja, dostęp do dokumentacji technicznej, konstrukcja przegród wewnętrznych i zewnętrznych itp. W przypadku mieszkania certyfikat może więc kosztować 150-200 zł, a więcej zapłacą właściciele domów jednorodzinnych czy administratorzy bloków. Świadectwo ważne jest przez 10 kolejnych lat, chyba że w budynku nastąpiła przebudowa, która zmieniła charakterystykę energetyczną budynku, np. termomodernizacja.

Co ważne, na podstawie nowych przepisów certyfikat energetyczny może mieć dwie formy. Akceptowana jest zarówno forma papierowa, jak i cyfrowa. Papierowy certyfikat powinien być sporządzony z numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynku. Dokument ma osobisty podpis osoby uprawnionej. W formie elektronicznej certyfikat również ma nadany określony numer w centralnym rejestrze i jest podpisywany podpisem elektronicznym osoby uprawnionej do przeprowadzania kontroli (podpis profilem zaufanym i podpisem osobistym).

fot.: Pipelife

Czym grozi brak świadectwa energetycznego?

W przypadku braku wymaganej charakterystyki właściciel budynku może zapłacić karę - jej dokładnej wysokości w przepisach nie określono. Z kolei autor certyfikatu, jeśli certyfikat taki był sporządzony niezgodnie z prawdą czy w błędny sposób, może odpowiadać za to karnie. Odpowiedzialność osoby sporządzającej certyfikat ma w intencji ustawodawcy zapobiec handlowi nieoryginalnymi świadectwami - autor dokumentu swoim podpisem potwierdza, że świadectwo zostało wygenerowane z centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków.

fot.: KAISAI

Czy w polskich domach będą kontrole?

Na podstawie zmiany przepisów świadectwa energetyczne będzie musiało posiadać więcej osób, a państwo będzie mogło kontrolować stan techniczny systemu ogrzewania i klimatyzacji w budynku. Kontrole takie będą prowadzone z różną częstotliwością, zależnie od wykorzystywanego źródła ciepła.

Zwolnienie z obowiązku posiadania charakterystyki energetycznej

Na podstawie nowych przepisów, obowiązek posiadania certyfikatu energetycznego nie dotyczy:

• zabytków - budynków podlegających ochronie na podstawie Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
• kościołów i budynków używanych jako miejsca kultu i miejsca działalności religijnej
• budynków gospodarczych i przemysłowych, jeśli nie ma w nich instalacji zużywających energię (dopuszczalna jest instalacja oświetlenia)
• domków letniskowych - budynków mieszkalnych przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku
• budynków wolnostojących o powierzchni użytkowej mniejszej niż 50 m₂
• gospodarstw rolnych o wskaźniku EP nie wyższym niż 50 kWh/(m₂ rok), określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną