-
Światło na wynajem. Przełomowy model biznesowy...
- Inteligentne światło w biurze z oprawą Kayak
- Oświetlenie do ogrodu idealne latem i zimą
- Nowa generacja opraw MILOO LIGHTING
- Modułowe linie świetlne Surelin - hermetyzacja LED
- Oświetlenie basenu, fontanny
- Czy LED rzeczywiście się opłaca?
- Oświetlenie do sufitów podwieszanych
- Oprawy oświetleniowe I-VALO do wymagających warunków
- Oświetlenie hal i magazynów
- Oświetlenie zewnętrzne domu i ogrodu
Oświetlenie LED w szpitalach, gabinetach i przychodniach - normy, praktyka i odbiory
artykuł promocyjny
Co decyduje o tym, jakie oświetlenie instalowane jest w szpitalach i innych obiektach służby zdrowia? Można wskazać 3 podstawowe czynniki wpływające na wybór określonych typów lamp i opraw do prywatnych i publicznych placówek medycznych:
- Normy i regulacje prawne
- Specyficzne wymagania dla różnych dziedzin medycyny
- Założenia architektoniczne obiektu oraz wizja architekta nadzorującego budowę lub remont
- Stanowisko rzeczoznawcy ds. Bezpieczeństwa i inspektora ochrony przeciwpożarowej
Fot.: Profesjonalne oświetlenie do gabinetów stomatologicznych - Antilia A-64 HSK LEDY w wersji dostropowej
Normy oświetleniowe regulujące instalację oświetlenia:
- PN-EN 12464-1:2012 Oświetlenie miejsc pracy we wnętrzach
- PN-EN 1838: 2013 Oświetlenie awaryjne
- Przepisy BHP
PN-EN 12464-1:2012 Oświetlenie miejsc pracy we wnętrzach – norma ta opisuje minimalne wymagania dotyczące światła sztucznego w pomieszczeniach szpitalnych. Wysokie natężenia światła wymagane są we wszystkich pomieszczeniach, gdzie wykonywane są procedury medyczne (badanie, zabiegi, operacje), natomiast w poczekalniach, ciągach komunikacyjnych i innych pomieszczeniach natężenia te mogą być znacznie niższe. Warto przy tym zwrócić uwagę, że w jednostkach działających przez całą dobę wymagane jest oświetlenie nocne korytarzy (50lx na poziomie podłogi).
Istotnym wymaganiem, które należy spełnić dostarczając i instalując oświetlenie dla medycyny są niskie współczynniki olśnienia. Wynika to z faktu, że pacjenci znajdujący się w pozycji horyzontalnej narażeni są na patrzenie bezpośrednio w oprawy, dlatego koniecznie należy zadbać o ich bezpieczeństwo i komfort wzrokowy, instalując oprawy o dyfuzorach wysokiej jakości, w których nie są widoczne diody. Norma zakłada też instalację w salach badań i zabiegowych oświetlenia charakteryzującego się wysokim współczynnikiem oddawania barw Ra. Oprawy o wysokich parametrach Ra najlepiej zamówić u polskiego producenta oświetlenia, który dostarczy oświetlenie zgodne z wytycznymi normy i dopasowane do polskich standardów budowlanych oraz posiadające atesty PZH często wymagane w budynkach użyteczności publicznej.
W poniższej tabeli zaprezentowano najistotniejsze parametry oświetlenia szpitali i przychodni medycznych wynikające z normy.
Rodzaj pomieszczenia |
Śr. natężenie oświetlenia na powierzchni roboczej Em [lx] |
Współcz. olśnienia UGR |
Równomierność oświetlenia Uo |
Współcz. oddawania barw Ra |
Wymagania specyficzne |
Korytarze w dzień | 100 | 22 | 0,4 | 80 | Na poziomie podłogi |
Korytarze w nocy | 50 | 22 | 0,4 | 80 | Na poziomie podłogi |
Korytarze w dzień |
100 | 19 | 0,4 | 80 | Na poziomie podłogi |
Pokoje badań |
1 000 | 19 | 0,7 | 90 | Tc: 4000K do 5000K |
Sala operacyjna |
1 000 | 19 | 0,6 | 90 | |
Pole operacyjne |
10 000 do 100 000 | ||||
Sala operacyjna | 300 | 19 | 0,6 | 90 | |
OIOM – czuwanie |
20 | 19 | nie określono | 90 | |
Stół do sekcji zwłok | 5 000 | 90 | Tc=>5000K |
Fot.: Wysokiej klasy panele LED LEO HSK LEDY w klinice urologicznej
Oświetlenie awaryjne szpitali i obiektów służby zdrowia opisane zostało w normie PN-EN 1838: 2013 Oświetlenie awaryjne. Wskazania dotyczące natężeń i oznakowania dróg ewakuacyjnych oraz obszarów otwartych (odpowiednio 1 i 0,5 lx) są standardowe, natomiast wymagany czas podtrzymania oświetlenia uzależniony jest od szczegółowych wymagań inspektora ochrony przeciwpożarowej sprawującego opiekę nad danym obiektem. Minimalny czas działania oświetlenia ewakuacyjnego to 1 godzina, natomiast w wybranych obszarach, gdzie mogą znajdować się osoby z ograniczoną mobilnością okres ten może zostać wydłużony.
Należy także odróżnić oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne od systemów oświetlenia zastępczego, które instalowane są obowiązkowo na salach operacyjnych oraz w innych miejscach, gdzie procedury medyczne nie mogą zostać przerwane.
Obszar |
Min. natężenie oświetlenia na powierzchni roboczej [lx] | Współcz. oddawania barw Ra | Wymagania specyficzne | Minimalny czas działania oświetlenia ewakuacyjnego |
Urządzenia przeciwpożarowe, pierwszej pomocy, oznaczenia kierunków ewakuacji, urządzenia transportowe dla inwalidów |
5 |
Pomiar w płaszczyźnie pionowej na powierzchni oświetlanych urządzeń |
1 godzina lub więcej zgodnie z wymaganiami inspektora ochrony przeciwpożarowej |
|
Drogi ewakuacyjne | 1 | 40 | Na poziomie podłogi, na środku drogi ewakuacyjnej |
1 godzina lub więcej zgodnie z wymaganiami inspektora ochrony przeciwpożarowej |
Obszary otwarte |
0,5 | 40 | Na poziomie podłogi | 1 godzina lub więcej zgodnie z wymaganiami inspektora ochrony przeciwpożarowej |
Obszary podwyższonego ryzyka |
10% natężenia wymaganego dla oświetlenia podstawowego, nie mniej niż 15lx | 40 | Na poziomie podłogi |
Zgodnie z czasem trwania podwyższonego ryzyka, ustala inspektor ochrony p/poz. |
Fot.: Prywatna klinika dermatologiczna korzystająca ze światła LED HSK LEDY
Specyficzne wymagania dla różnych obiektów medycznych
Na wybór opraw oświetleniowych wpływa także specyfika działalności danej placówki. Mogą więc pojawić się szczegółowe oczekiwania w trzech sferach.
- Konstrukcja opraw:
Dla przykładu w miejscach, gdzie udzielana jest opieka stacjonarna, a zwłaszcza opieka nad pacjentami leżącymi w budynku z pewnością znajdą się oprawy oświetleniowe o wysokiej szczelności IP65 do sanitariatów i pokojów kąpielowych czy do sal zabiegowych gdzie może pojawić się wilgoć. Szczelność opraw i łatwość czyszczenia ich zewnętrznych powłok jest także wymagana w salach operacyjnych i innych przestrzeniach sterylnych. Tam też może pojawić się wymóg odporności chemicznej, niekiedy zamawiane są wówczas oprawy z dyfuzorami ze szkła hartowanego. Z kolei w części szpitali specjalistycznych oczekiwana jest wysoka odporność opraw na narażenia mechaniczne (uderzenia, nacisk, szarpanie) jak i uniemożliwienie demontażu oprawy bez użycia specjalistycznych narzędzi. Wtedy należy zastosować oświetlenie opatrzone symbolem IK10 lub przynajmniej IK08.
Fot.: Profesjonalne oświetlenie do gabinetów stomatologicznych z możliwością płynnego ściemniania dla podniesienia komfortu wzrokowego pacjentów
-
Cechy światła:
Częstym wymaganiem w medycynie jest wysoki współczynnik oddawania barw Ra. Jest on niezbędny w pokojach badań, salach zabiegowych, w okulistyce, kosmetyce, dermatologii i stomatologii, tzn wszędzie tam, gdzie kluczowe znaczenie ma precyzyjne rozpoznawanie odcieni i barw. Często także można się spotkać z pytaniami, czy oprawy nie emitują promieniowania UV - to zagadnienie może okazać się istotne w gabinetach dentystycznych, gdzie pracuje się z materiałami światłoutwardzalnymi. W przypadku sotosowania opraw od renomowanego producenta oświetlenia LED to ryzyko jednak nie istnieje - oprawy LED nie emitują ultrafioletu.
Szczególnie ważną cechą oświetlenia dedykowanego dla placówek medycznych jest bardzo niski współczynnik olśnienia UGR i luminancja, odpowiadające za olśnienie osoby patrzącej wprost w źródło światła. Efekt ten można wyeliminować całkowicie, co jest ważne zwłaszcza w salach, gdzie pacjenci leżą w pozycji horyzontalnej. Na przykład profesjonalne panele LED z serii DRACO, LEO i SATURN produkcji HSK LEDY stworzono z założeniem, że pojedyncze diody nie mogą być widoczne. Zadbano więc o to, żeby oprawa świeciła równomiernie całą powierzchnią panelu, dzięki czemu użytkownicy oświetlanych przestrzeni czują się komfortowo a ich wzrok jest bezpieczny.
Architektura i design obiektu
To tutaj wizja architekta spotyka się z technologią. Aby w tym znaleźć kompromis między koncepcją designu budynku, normami i wymaganiami specyficznymi, a realiami wykonawczymi, warto sięgnąć do oferty sprawdzonych producentów. Firmy takie, jak HSK LEDY dostarczają zarówno szlagierowe rodzaje opraw, które potrzebne są w każdej większej inwestycji, jak i customowe oprawy dopasowane do najambitniejszych wizji projektowych. Malowanie opraw na kolory z palety RAL, dostarczanie świecących figur geometrycznych (trójkąty LED, heksagony LED) czy opraw oświetleniowych oprawianych w drewno - to wszystko jest możliwe bez obniżenia parametrów technicznych.
Fot.: Hol recepcyjny jednego z oddziałów Szpitala Pediatrycznego w Sosnowcu - Oświetlenie spełniające normy i z atestami PZH dla zdrowia i komfortu małych pacjentów
Projektując przestrzenie służby zdrowia warto zainspirować się najciekawszymi realizacjami. Kontakt z wybranym producentem oświetlenia już na początku procesu projektowania pozwoli na wypracowanie realnej i imponującej wizji wnętrz oświetlonych LEDami w pełnej zgodności ze wskazaniami norm i potrzebami użytkowników danej placówki.
|
Nowy wymiar oświetleniaJakie powinno być oświetlenie, aby sprostało wymaganiom fim, pracowników i środowiska... ¬ więcej... | |
Sterylis Light Air: Innowacyjna Dezynfekcja Powietrza dla Bezpieczeństwa i Higieny w Miejscach Pracy i OświacieZapewnienie wysokiej jakości powietrza, zwłaszcza w miejscach pracy, szkołach, żłobkach... ¬ więcej... | |
Oprawa ARVO do zastosowań w przemyśleFińska firma oświetleniowa I-Valo wprowadzi jesienią na rynek nową oprawę przemysłową... ¬ więcej... | |