- Rury wielowarstwowe - przegląd oferty rynkowej
- Armatura instalacyjna - propozycje producentów
- Instalacja sanitarna - rozprowadzenie rur, wybór średnicy
- Wybieramy rury do instalacji CO - miedziane czy plastikowe?
- Ścieki niezależnie od kanalizacji - przegląd pomporozdrabniaczy
- Rury kanalizacyjne - przegląd oferty rynkowej
- Instalacja sanitarna w domu
- Kanalizacja niskoszumowa
Elementy instalacji elektrycznej
artykuł promocyjny
Jednofazowa instalacja elektryczna w domu to sieć kabli i przewodów dostarczających prąd w konkretne miejsca domu. Zwykle to dwa główne obwody - obwód oświetleniowy oraz obwód zasilania urządzeń. Wszystko zaczyna przy złączu czyli w miejscu gdzie główny przewód elektryczny wchodzi do domu.
Rozdzielnica z bezpiecznikami i szafką
Standardowo stosowanym rozwiązaniem we wnętrzach budynków są rozdzielnice wnękowe lub natynkowe. Są one wyposażone w drzwiczki pełne lub z tzw. okienkiem. Oba rodzaje nadają się do stosowania wewnątrz budynków mieszkalnych. Natomiast w mieszkaniach wykorzystuje się płytkie rozdzielnice licznikowe w formie skrzynkowej. W rozdzielnicy mieszkaniowej powinny być zainstalowane zabezpieczenia różnicowoprądowe i nadprądowe, a także inne urządzenia sterujące i łączące instalacji odbiorczej. W mieszkaniu należy wyodrębnić obwody elektryczne oświetlenia, gniazd wtyczkowych ogólnego przeznaczenia, gniazd wtyczkowych w łazience, gniazd wtyczkowych do urządzeń odbiorczych w kuchni oraz do odbiorników, które wymagają zabezpieczenia indywidualnego. Rozdzielnice z aparatami zabezpieczającymi należy zamieścić w takim miejscu oraz na takiej wysokości, by nie utrudniać do nich dostępu i ułatwić ich obsługę. Ogólna liczba wymaganych obwodów w przypadku typowego mieszkania zależy zwykle od liczby i mocy zainstalowanych odbiorników, a także w pewnym stopniu od powierzchni mieszkania. W tych mniejszych o powierzchni nie przekraczającej 45 m2 wystarczą maksymalnie 4 obwody. W przypadku mieszkań o wielkości 75 m2 i większych, obwodów może być nawet 7. Należy przy tym pamiętać, by do jednego obwodu nie przyłączać więcej niż 10 gniazd.
fot.: Karlik Elektrotechnik fot. Legrand fot.: Pawbol
Oprawy oświetleniowe
Oprawy oświetleniowe służą do połączenia instalacji zasilającej ze źródłem światła, którym zwykle jest żarówka lub świetlówka. Typowa oprawa oświetleniowa składa się z korpusu (w którym znajduje się oprawka do żarówki), klosza mocowanego do korpusu oraz wieszaka do zawieszenia oprawy. We wnętrzu typowego mieszkania czy domu stosuje się najczęściej zwykłe oprawy, bez specjalnej ochrony. Dominują wśród nich oprawy pojedyncze i świeczniki, ale zdarzają się również lampy przenośne. W niektórych oprawach korpus mocuje się bezpośrednio do ściany lub sufitu. Normy bezpieczeństwa dopuszczają ich stosowanie w pomieszczeniach suchych o temperaturze od 5 do 25 oC oraz pozbawionych pyłu i gazów wybuchowych.
fot.: Pawbol fot.: Aurora Technika Świetlna
fot.: ES-System fot.: HSK Ledy
Przewody i okablowanie
Do wykonania instalacji dobiera się przewody w zależności od przewidywanego obciążenia, rodzaju pomieszczenia, konstrukcji samego budynku, a także sposobu ułożenia przewodów. Poszczególne ich rodzaje różnią się budową i materiałem żyły przewodzącej oraz izolacji. Żyły wykonuje się z miedzi lub aluminium, w postaci drutu lub linki, natomiast izolację z polwinitu (plastyfikowanego polichlorku winylu). Izolacja oddziela poszczególne żyły między sobą oraz cały przewód od otoczenia. Przewody wykonuje się jako jednożyłowe lub wielożyłowe. Te drugie znajdują się w dodatkowej osłonie i tradycyjnie nazywa się je przewodami kabelkowymi. W budownictwie mieszkaniowym stosuje się rozmaite przekroje żył przewodów, od 1 do 300 mm2. Najmniejszy przekrój jaki mają przewody z żyłą aluminiową to 1,5 mm2.
fot.: Werit - szybkozłączki służą do szybkiego i niezawodnego łączenia przewodów oraz rozdzielania obwodów w elektrycznych instalacjach domowych
W przypadku gdy rury układane są pod tynkiem, stosuje się do nich przewody jednożyłowe DY i LY. Jeśli mamy instalację wtynkową, w jej przypadku stosuje się przewody płaskie typu YDYt oraz YDYp. Wiąże się to z tym, że grubość tynku wynosi od 12 do 15 mm, a przewody po odpowiednim ułożeniu są przykrywane jego kilkumilimetrową warstwą. Trzeci typ instalacji to instalacja natynkowa. Może być ona wykonana przewodami jednożyłowymi jak i wielożyłowymi. Przewody zastosowane w tej instalacji nie różnią się od tych stosowanych w przypadku instalacji podtynkowej.
Gniazda, wtyczki i włączniki
W instalacjach mieszkaniowych we wszystkich pomieszczeniach stosuje się tylko gniazda jednofazowe ze stykiem ochronnym. Styk ochronny stanowi element ochrony przy ewentualnym uszkodzeniu i jest połączony z przewodem ochronnym. Konstrukcja gniazda i wtyczki powinna być rozwiązana w taki sposób, aby nie było możliwości zetknięcia się kółka stykowego wtyczki ze stykiem w gnieździe przy włożeniu jednego kołka. W mieszkaniach, w których instalacja jest wykonana w listwach przypodłogowych, gniazda wtyczkowe należy instalować bezpośrednio nad listwą. W przypadku pokojów gnizda umieszcza się na wysokości od 0,4 do 0,85 m, natomiast w kuchni na wysokości 0,85 m. Nie we wszystkich pomieszczeniach należy stosować te same gniazda i włączniki światła. Taki wyjątek stanowić może łazienka, w której przypadku wchodzą w grę specjalne gniazda wtyczkowe bryzgoszczelne oraz włączniki bryzgoszczelne. Gniazdo posiada styk ochronny oraz osłonę z tworzywa sztucznego. Podobnie skonstruowane są włączniki światła, które posiadają osłonę chroniącą przed wnikaniem wody do ich wnętrza. Taka osłona jest zwykle wykonana z bezbarwnego tworzywa sztucznego.
fot.: Kontakt-Simon - seria Simon 55 - podwójne modułowe gniazdo IP44 do ramek wielokrotnych ze składaną na pół klapką bryzgoszczelną
fot.: Hager Polo fot. Ospel fot.: Karlik Elektrotechnik fot. Legrand
Zobacz również:
Ochrona przeciwporażeniowa
Ze względu na wymagania ochrony przeciwporażeniowej istnieje podział na kilka grup elementów instalacji elektrycznej. Pierwszą stanowią części czynne instalacji, czyli przewody oraz inne elementy przewodzące, które mogą znaleźć się pod napięciem podczas normalnej pracy instalacji. Druga grupa to dostępne części przewodzące, czyli te, które mogą być dotykane i mogą znaleźć się pod napięciem w wyniku uszkodzenia izolacji. Są to głównie wszelkie metalowe obudowy urządzeń. Wreszcie osobną grupę stanowią tzw. części przewodzące obce. W przypadku mieszkania będą to instalacje i urządzenia wodociągowe czy gazowe.
Urządzenia wyłączające zasilanie powinny zapewniać samoczynne wyłączenia zasilania chronionego obwodu w przypadku zwarcia pomiędzy częścią czynną a obudową przewodzącą lub przewodem ochronnym, gdy spodziewane napięcie może przekroczyć 50 V. W budownictwie mieszkaniowym stosuje się m.in. zabezpieczenia w postaci wyłączników z wyzwalaczami naprądowymi i bezpieczników topikowych. W przypadku urządzeń I klasy ochronności zasilanych z gniazd wtyczkowych, samoczynne wyłączenie zasilania w sieci o napięciu 230 V powinno nastąpić po upływie 0,2 s.
Zobacz również:
fot. Ograniczniki przepięć - Legrand,
Zobacz również:
Opracowanie: Redakcja
Źródło: Redakcja, KS Zdjęcia: Werit, Pawbol, Aurora Technika Świetlna, Ospel, Karlik Elektrotechnik, Legrand, Kontakt-Simon, Hager Polo, Es-System, HSK Ledy |
Trendy w osprzęcie elektroinstalacyjnym: czarna elegancja i inteligentne domy z marką LegrandKolor czarny to obecnie niekwestionowany król współczesnych trendów... ¬ więcej... | |
Impedancja pętli zwarcia - co to jest?Impedancja pętli zwarcia to ważny parametr elektryczny, który odgrywa kluczową... ¬ więcej... | |
Seria osprzętu Living Now od Bticino, marki grupy Legrand - ikona stylu i funkcjonalnościDziś coraz większą uwagę przykładamy do niebanalnych designerskich wnętrz oraz funkcjonalności... ¬ więcej... | |
Osprzęt elektroinstalacyjny Kontakt-Simon |
Odkurzacze centralne ECOMAX |
Smart Home Legrand Netatmo |
Osprzęt elektroinstalacyjny PAWBOL |
Osprzęt elektroinstalacyjny Hager |